نحوه نگهداری ایمپلنت از جمله عواملی است که در طول عمر و ماندگاری ایمپلنت نقش بسیار موثری دارد. ایمپلنت دندان یک روش ماندگار با دوام بالا برای جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته محسوب می‌شود، حال اگر چند نکته مربوط به نگهداری از ایمپلنت را به دقت رعایت کنیم، ماندگاری و دوام آن بیشتر خواهد شد و تا پایان عمر نیازی به تعویض یا ترمیم نخواهد داشت. اگر به دنبال یک راه حل دائمی هستید، بهتر است ایمپلنت را انتخاب کنید اما به خاطر داشته باشید که اگر بخواهید تا پایان عمر از ایمپلنت خود بدون مشکل استفاده کنید، باید مراقبتهای لازم را انجام دهید و مراقب بهداشت دهان و دندان‌های خود باشید.
ایمپلنت یک روش درمانی بدون عارضه و ایمن است و تا زمانی که شما از آن مراقبت کنید هیچ مشکلی برای شما پیش نخواهد آمد. ظاهر ایمپلنت درست شبیه به دندان طبیعی است و به همین دلیل یک روش پرطرفدار محسوب می‌شود و نسبت به سایر روش‌های جایگزین به مراقبتهای ثانوی کمتری نیاز دارد. در سایر روش‌های جایگزین دندان هر چند سال یک بار باید برای تعویض روکش یا پروتز باید به دندانپزشک مراجعه کنید اما در مورد ایمپلنت این مشکلات وجود ندارد و اگر از همان ابتدا توصیه‌های دندانپزشک خود را به دقت رعایت کنید هیچ گونه مشکلی برای ایمپلنت‌ها به وجود نخواهد آمد.
پس از کاشت ایمپلنت چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
به منظور افزایش عمر و جلوگیری از آسیب دیدن ایمپلنت باید چند نکته مهم را رعایت کنید. این موضوع در افرادی که به دلیل تحلیل رفتن استخوان عمل پیوند استخوان انجام داده‌اند و یا افرادی که پیوند لثه داشته‌اند اهمیت بیشتری دارد. در صورتی که به توصیه‌های دندانپزشک توجه نکنید برخی بیماری‌های عفونی در لثه و اطراف ایمپلنت ایجاد می‌شود که درمان آن بسیار سخت و زمان بر خواهد بود. چند روش مفید و موثر در مراقبت از ایمپلنت عبارت است از:
- دندان‌های خود را دو بار در روز مسواک بزنید و روزی یکبار با استفاده از نخ دندان میان دندان‌ها را تمیز کنید؛
- هرگز غذاها و خوراکی‌های سفت و محکم را با ایمپلنت خرد نکنید؛
- از خوردن مواد غذایی حاوی رنگ دانه زیاد به دفعات مکرر اجتناب کنید؛
- از ابزارهای مناسب و مسواک‌های مخصوص برای تمیز کردن فاصله میان دندان‌ها استفاده شود تا از تجمع باکتری در میان دندان‌ها و اطراف لثه جلوگیری شود؛
- سالی یک الی دو بار به دندانپزشکی مراجعه شود تا وضعیت ایمپلنت‌ها بررسی شده و در صورت وجود هرگونه مشکل هر چه زودتر رفع گردد؛
- استفاده از مواد غذایی سالم و اجتناب از خوردن مواد غذایی مضر مانند نوشابه‌های گازدار و هر آنچه که به ایمپلنت آسیب می‌زند؛
پس از کاشت ایمپلنت تا چند هفته نباید غذاهای سفت میل کنید. در هفته اول پس از انجام عمل کاشت ایمپلنت تا جایی که امکان دارد از غداهایی مانند سوپ و خوراکی‌های نرم استفاده کنید. دمای غذا و نوشیدنی‌ها نباید زیاد باشد. بهتر است در این مدت مواد غذایی را به صورت ولرم میل کنید. از هفته دوم می‌توانید غذاهای نرم مانند سیب زمینی یا گوشت آب پز شده و نرم میل کنید. بهتر است غذاهای جویدنی را در دو الی سه هفته اول از رژیم غذایی خود حذف کنید. در این مدت از غذاهای نرم که نیاز به جویدن ندارند استفاده کنید.
پس از کاشت پایه ایمپلنت تا دو الی سه روز فعالیت بدنی سنگین انجام ندهید. ورزش کردن در این چند روز ممنوع است. بهتر است یک الی دو روز مرخصی بگیرید و در منزل استراحت کنید تا التهاب موجود در ناحیه جراحی بهبود یابد و خونریزی به طور کامل متوقف شود. هر چه در روزهای اول موارد مراقبتی را بیشتر رعایت کنید، با عوارض کمتری مواجه خواهید شد.
پری ایمپلنتایتیس (Peri-Implantitis) چیست؟
در صورتی که عمل کاشت ایمپلنت دندان توسط فردی غیر متخصص انجام شود و یا پس از کاشت مراقبتهای لازم انجام نشوند، ممکن است عمل کاشت با شکست مواجه شود و مشکلاتی برای لثه و استخوان ناحیه جراحی پیش بیاید. یکی از این بیماری‌ها، پری ایمپلنتایتیس نام دارد. پری ایمپلنتایتیس نوعی بیماری عفونی است که در اطراف ایمپلنت ایجاد می‌شود و باعث ملتهب شدن لثه می‌گردد. این عفونت ممکن است موجب از بین رفتن استخوان اطراف ایمپلنت شود و به مرور زمان پایه ایمپلنت شل شده و از استخوان جدا شود. این بیماری علامت خاصی ندارد و به آرامی اتفاق می‌افتد. خبر خوش این است که این بیماری شایع نیست و به ندرت اتفاق می‌افتد. اما اگر فردی به این بیماری مبتلا شود مراحل درمان سختی را پشت سر خواهد گذاشت.
این بیماری چند نشانه مهم دارد که در صورت مشاهده هر یک از علائم باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت استخوان و ایمپلنت مورد بررسی قرار گیرد. این علائم عبارتند از:
- وجود التهاب و خونریزی در لثه اطراف ایمپلنت،
- ترشح عفونت و چرک از لثه در نواحی اطراف ایمپلنت،
- تغییر رنگ لثه به قرمز یا بنفش و تیره شدن بافت آن،
- به وجود آمدن فرورفتگی یا حفره در لثه در قسمت پائین ایمپلنت،
در صورتی که با این علائم نزد دندانپزشک مراجعه کنید وی از دندان شما عکس برداری خواهد کرد تا وضعیت استخوان را بررسی کند. در صورتی که مقدار کمی خوردگی در اطراف پایه ایمپلنت وجود داشته باشد پزشک احتمال می‌دهد که عفونتی در استخوان وجود دارد که باید درمان شود. از دیگر علائم شایع بیماری پری ایمپلنتایتیس احساس طعم ناخوشایند در دهان، متورم شدن غدد گردنی و شل شدن ایمپلنت است که در مراحل پیشرفته این علائم مشاهده می‌شود.
در صورتی که این بیماری درمان نشود استخوان و لثه اطراف ایمپلنت به طور کامل از بین می‌رود و پایه ایمپلنت شل شده و می‌افتد. در این شرایط دیگر نمی‌توان ایمپلنت را در داخل استخوان قرار داده و عمل ترمیمی انجام داد.
چند راه حل موثر در مراقبت از ایمپلنت دندان
روش کاشت ایمپلنت به دلیل این که ماندگاری بالایی دارد و پس از کاشت هیچ مشکل و عارضه‌ای برای فرد ایجاد نمی‌کند و استفاده از آن بسیار ساده و راحت است، طرفداران بسیاری پیدا کرده است. این روش یکی از بهترین روش‌های موجود برای جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته محسوب می‌شود و اگر در مرکز معتبر و توسط فردی متخصص انجام شود تا سالیان سال ماندگار خواهد بود. اما برای اینکه بتوانیم ایمپلنت را تا پایان عمر داشته باشیم باید از آن به خوبی مراقبت کنیم.
بسیاری از افرادی که ایمپلنت دارند و یا قصد دارند عمل کاشت ایمپلنت انجام دهند این سوال را می‌پرسند که آیا ایمپلنت تا پایان عمر ماندگار است؟ در جواب باید بگوئیم اگر تمام نکات مراقبتی به درستی رعایت شود و از هر گونه عفونت در اطراف آن جلوگیری شود، ایمپلنت ماندگاری طولانی خواهد داشت. اما دقت داشته باشید که نحوه مراقبت از ایمپلنت شرط اصلی طول عمر طولانی آن خواهد بود. برای دریافت مشاوره با مرکز ایمپلنت آرامش در ارتباط باشید. https://arameshdental.com/
مهمترین عامل در افزایش طول عمر ایمپلنت دندان رعایت بهداشت دهان و مراقبت از لثه می‌باشد. تمیز نگه داشتن دندان‌ها از بروز عفونت در اطراف ایمپلنت و لثه جلوگیری می‌کند. به همین علت تاثیر رعایت بهداشت دهان و دندان به چند دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است:
- دندان‌ها و لثه بایستی به طور روزانه تمیز شوند. بهتر است روزی دو بار با استفاده از مسواک دندان‌ها را تمیز نموده و با استفاده از نخ دندان فاصله موجود میان دندان‌ها را از مواد غذایی پاک کنید تا عاملی برای ایجاد باکتری و عفونت وجود نداشته باشد.
- یکی از فواید ایمپلنت دندان این است که پس از کاشت دیگر نیازی نیست به طور مداوم به دندانپزشک مراجعه کنید و اگر از ایمپلنت خود به خوبی مراقبت کنید تا سالیان سال نیازی به ترمیم نخواهد داشت. بنابراین بسیاری از هزینه‌های دنداپزشکی صرفه جویی می‌شود. برای اینکه ایمپلنت شما نیازی به ترمیم نداشته باشد بایستی از خوردن خوراکی‌های سفت و شکستن پسته و … با دندان اجتناب کنید. بدین ترتیب روکش و پایه ایمپلنت سالم می‌ماند و نیازی به ترمیم نخواهد داشت.
- با رعایت کردن سلامت و بهداشت دهان و دندان، لثه‌ها سالم خواهند ماند و عفونتی در اطراف دندان ایجاد نمی‌شود. در صورتی که لثه عفونت کند و عفونت وارد بدن شود، به سایر ارگان‌های بدن نیز آسیب می‌رساند.
- با مراقبت از ایمپلنت و خودداری از خوردن مواد غذایی حاوی رنگ دانه و شستشوی آنها به طور منظم و روزانه، رنگ ایمپلنت تغییر نخواهد کرد و لبخند شما مانند همیشه زیبا خواهد ماند.
- اگر لثه و استخوان در سلامت کامل باشند ماندگاری ایمپلنت نیز بیشتر خواهد بود. اگر از همان ابتدا و پس از کاشت ایمپلنت توصیه‌های دندانپزشک خود را به دقت رعایت کنید و به طور منظم و مداوم آنها را انجام دهید، ایمپلنت شما تا پایان عمر سالم و بدون مشکل باقی خواهد ماند.
مراقبت روزانه از ایمپلنت
برای مراقبت از ایمپلنت به روش‌های عجیب و ویژه‌ای نیاز نیست. تنها با استفاده از یک مسواک معمولی با براش متوسط و نخ دندان می‌توانید به صورت روزانه دندان‌ها را شستشو دهید. توصیه می‌شود روزی دو بار دندان‌ها را مسواک کنید و در انتهای روز با استفاده از نخ دندان مواد غذایی موجود میان دندان‌ها را تمیز کنید تا لثه ملتهب نشود.
به طور منظم و با توصیه دندانپزشک چند وقت یک بار دندان‌ها را جرمگیری کنید و پلاک‌ها و باکتری‌های جمع شده بر روی سطح روکش ایمپلنت را تمیز کنید تا موجب تغییر رنگ ایمپلنت نشود. درست است که ایمپلنت مانند دندان طبیعی پوسیده و خراب نمی‌شود اما اگر به خوبی مراقبت نشود، تجمع باکتری موجب بروز عفونت در لثه و ابتلا به بیماری‌های دهان خواهد شد.
بنابراین مراقبت از ایمپلنت نه تنها برای بالا بردن طول عمر آن بلکه برای مراقبت از سلامت دهان و لثه نیز ضروری است. دقت داشته باشید که اگر در کنار ایمپلنت دندان طبیعی نیز در دهان دارید باید بیشتر مراقب دندان‌های طبیعی خود باشید تا عفونت و باکتری آنها را خراب نکند. توصیه می‌شود از مسواک معمولی استفاده کنید. مسواک‌های برقی ممکن است به مرور زمان موجب شل شدن پایه ایمپلنت شود.
استفاده از ایمپلنت به عنوان ابزار ممنوع
هرگز از ایمپلنت برای باز و بسته کردن درب ظروف، باز کردن گره، شکستن پسته و … استفاده نکنید. ایمپلنت از مواد بسیار مقاوم و محکم ساخته می‌شود اما باید بدانید که اگر فشار زیادی به آن وارد شود از ناحیه اتصال به استخوان یا اتصال پایه به روکش ممکن است دچار مشکل شود. اگر فشار زیادی بر ایمپلنت وارد کنید پس از مدتی ایمپلنت شل می‌شود و باید مجدد برای درمان به دندانپزشک مراجعه کنید و تمام مراحل درمان و کاشت ایمپلنت دوباره تکرار شوند. اگر دندان قروچه دارید و یا عادت دارید که ناخن خود را بجوید بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت نموده و در صورت امکان این عادت را ترک کنید.
معمولا به افرادی که دندان قروچه دارند توصیه می‌شود در زمان ورزش با در زمان خواب از محافظ دندان استفاده کنند تا آسیبی به ایمپلنت وارد نشود. افرادی که دندان قروچه دارند در زمان خواب به طور غیر ارادی این کار را انجام می‌دهند و راهی برای درمان آن وجود ندارد مگر اینکه در زمان خواب از محافظ دندان استفاده کنند تا روکش ایمپلنت سائیده نشود و ترک بر ندارد.
پرهیز از مصرف خوراکی‌های حاوی رنگ دانه
رنگ دانه‌های موجود در برخی از مواد غذایی مانند چای پر رنگ، قهوه غلیظ، نوشابه، تمشک و توت و از این قبیل مواد خوراکی موجب می‌شود تا رنگ روکش ایمپلنت تغییر کند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم که از مصرف این مواد به صورت مکرر پرهیز کنید و حتما پس از مصرف آنها دندان‌ها را شستشو دهید تا رنگ دانه‌ها از روی دندان پاک شوند و موجب لک شدن دندان نشوند. در صورتی که دندان‌ها تغییر رنگ دهند زیبایی اولیه را نخواهند داشت و باید برای سفید کردن آنها به دندانپزشکی مراجعه کنید و مراحل سفید کردن دندان را انجام دهید تا ایمپلنت‌ها همانند روز اول تمیز و سفید شوند.
چکاپ ایمپلنت‌ها و مراجعه منظم به دنداپنزشکی
همانطور که بیان کردیم ایمپلنت‌ها هرگز دچار پوسیدگی نخواهند شد اما باز هم برای مراقبت از آنها و افزایش طول عمر ایمپلنت نیاز است که هر چند وقت یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا شرایط ایمپلنت‌ها را بررسی نموده و از سلامت لثه‌ها و استخوان اطمینان حاصل کنید. متخصص ایمپلنت با تجویز دستور العمل‌های پیشگیرانه از بروز مشکل‌های احتمالی جلوگیری می‌کند. با ویزیت مداوم و چکاپ مرتب ایمپلنت‌ها در هزینه‌ها نیز صرفه جویی خواهد شد. زیرا اگر مشکلی وجود داشته باشد و در مراحل ابتدایی درمان شود، هزینه کمتری خواهد داشت تا اینکه پزشک بخواهد یک مشکل حادی را درمان کند.
مصرف مواد غذایی مناسب و اصلاح سبک تغذیه
در بخش قبل اشاره کردیم که خوردن مواد خوراکی حاوی رنگ دانه و جویدن مواد غذایی سفت همانند یخ و شکستن پسته و بادام با دندان موجب آسیب دیدن ایمپلنت می‌شود. تمامی اجزای ایمپلنت از پایه آن گرفته تا روکش از مواد سخت و مقاوم ساخته شده است اما وارد کردن فشار زیاد منجر به آسیب دیدن ایمپلنت و محل اتصال آن به استخوان خواهد شد. به همین دلیل توصیه می‌شود که از خوردن و جویدن غذاهای سخت خودداری کنید. شما زمانی که دندان‌های طبیعی خود را دارید نیز نباید مواد غذایی سفت بجوید و از دندان‌های خود به عنوان ابزار استفاده کنید.
نکته دیگر در مورد تغذیه رعایت دمای غذای مصرفی تان است. هرگز نباید غذاهای خیلی داغ میل کنید. پایه ایمپلنت و اباتمنت از جنس فلز هستند و در برابر تغییرات دمایی واکنش نشان می‌دهند. به همین دلیل بهتر است غذای خیلی داغ مصرف نکنید و در صورتی که غذای گرم میل نموده‌اید بلافاصله پس از آن نوشیدنی خنک یا غذای سرد نخورید. این انقباض و انبساط یکباره موجب آسیب دیدن ایمپلنت می‌شود و آسیب جدی به آن وارد خواهد کرد.
اگر شما از دندان‌های خود به خوبی مراقبت نکنید، ایمپلنت‌ها نیز همانند دندان‌های طبیعی از بین خواهند رفت و وجود باکتری و عفونت در اطراف ناحیه کاشت موجب می‌شود که عمر ایمپلنت کم شده و در نهایت لق شود. باید مراقب باشید که وقتی ایمپلنت دارید و مراقب بهداشت و سلامت دهان و لثه خود نیستید، برای خود ایمپلنت مشکلی پیش نخواهد آمد بلکه استخوان و لثه شما دچار عفونت و خوردگی خواهد شد.
فواید ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان در مقایسه با سایر روش‌های جایگزین دندان فواید بسیاری برای فرد به همراه دارد که در این بخش مهمترین فواید ایمپلنت دندان را به طور کامل شرح خواهم داد:
- ایمپلنت دندان دارای یک پایه از جنس تیتانیوم است و این پایه در داخل استخوان قرار می‌گیرد و با استخوان ادغام شده و محکم می‌شود. به همین دلیل عملکرد آن درست شبیه به ریشه دندان خواهد بود و از تحلیل رفتن استخوان و نرم شدن بافت لثه جلوگیری می‌کند. هنگامی که ریشه دندان در داخل استخوان قرار دارد بافت استخوان به طور مرتب ترمیم می‌شود و سلول‌‌های جدید تولید می‌شود اما وقتی دندان کشیده می‌شود و جای ریشه در داخل استخوان فک خالی می‌ماند، استخوان تحلیل رفته و از ارتفاع آن کاسته می‌شود. اما پایه ایمپلنت جای ریشه را پر می‌کند و درست نقش ریشه را در استخوان ایفا می‌نماید و از تحلیل رفتن استخوان جلوگیری کرده و در نهایت از تغییر چهره و ظاهر چانه نیز پیشگیری می‌نماید.
- از دیگر فواید ایمپلنت دندان افزایش قدرت جویدن و بهتر شدن گفتار است. سایر روش‌های جایگزین برای دندان‌های از دست رفته معمولا بر روی لثه قرار می‌گیرند و به همین دلیل فرد نمی‌تواند فشار زیادی بر روی پروتز وارد کند. اما ایمپلنت درست مانند دندان طبیعی دارای پایه‌ای است که در داخل استخوان قرار دارد و قدرت جویدن با آن درست مانند دندان طبیعی است. به همین دلیل پس از کاشت ایمپلنت دندان هیچ محدودیت غذایی برای فرد وجود ندارد و هر آنچه که با دندان طبیعی می‌توان خورد را با ایمپلنت دندانی نیز می‌توان جوید.
- مزیت دیگر ایمپلنت عدم آسیب دیدن دندان‌های طبیعی مجاور است. در روش‌های دیگر برای نصب پروتز نیاز است که دندان‌های مجاور تراش داده شود و یا از آنها برای نصب و ثابت کردن پروتز استفاده می‌شود. اما در روش کاشت ایمپلنت هیچ مزاحمتی برای سایر دندان‌ها ایجاد نمی‌شود و دندان مستقیما در داخل استخوان کاشت می‌شود. در این روش می‌توان از یک تا چند دندان را با استفاده از یک یا چند پایه ایمپلنت جایگزین نمود.
- با پرکردن جای خالی دندان با ایمپلنت از تجمع باکتری در فضای خالی موجود در دهان جلوگیری می‌شود. هنگامی که لثه خالی باشد مواد غذایی بر روی آن مانده و موجب بروز عفونت می‌گردد. اما با پر کردن جای خالی دندان کشیده شده می‌توان از بروز مشکلات عدم وجود دندان جلوگیری کرد.
- از دیگر فواید ایمپلنت دندان پیشگیری از تغییر ظاهر صورت و چانه است. اگر دندان‌های زیادی از دست رفته باشد عمل باز جذب در استخوان فک و در نواحی که دندان وجود ندارد آغاز شده و منجر به تحلیل رفتن استخوان می‌شود. در نتیجه اگر در فک پائین باشد، چانه به سمت بالا متمایل می‌شود و اگر در فک بالا باشد فاصله لب‌ها با بینی کم شده و در اطراف لب چین و چروک زیادی ایجاد می‌شود که چهره را پیر تر از سن واقعی نشان می‌دهد. اما ایمپلنت از استخوان محافظت می‌کند و مانع از تحلیل رفتن آن می‌شود. در نتیجه تا سالیان سال استخوان به همان شکل قبل باقی مانده و تغییری در صورت ایجاد نمی‌شود.
- عمل کاشت ایمپلنت برای تمامی افراد و در هر سنی امکان پذیر است و هیچ محدودیتی ندارد. تنها افرادی که به بیماری خاصی مبتلا هستند بایستی پیش از انجام عمل با پزشک خود مشورت کنند. اما بسیاری از افراد که شرایط جسمی عادی دارند از جوانان تا سالمندان می‌توانند با استفاده از این روش دائمی و ایمن لبخند خود را زیباتر کنند.
- شکل و ظاهر ایمپلنت درست شبیه به دندان طبیعی است و در صورتی که تنها یک دندان ایمپلنت شده باشد هیچ تفاوتی میان آنها وجود نخواهد داشت. رنگ و شکل روکش ایمپلنت و سایز آن به صورتی انتخاب می‌شود که درست شبیه به سایر دندان‌های مجاور باشد و همگی در یک راستا قرار داشته باشند.
ایمپلنت در سه سایز مختلف طراحی می‌شود از هر سایز برای بخشی از دهان کاربرد دارد. سایز استاندارد معمولا برای دندان‌های جلو در فک بالا و پائین کاربرد دارد و پایه ایمپلنت قطری بین 3.5 تا 4.5 میلی متر دارد. سایز دیگر ایمپلنت برای دندان‌های عقب کاربرد دارد و قطر آن بیشتر از سایز استاندارد است. این سایز برای دندان‌های کرسی هستند و ارتفاع بیشتری دارند. برای افرادی که استخوان ضعیف دارند از سایز مینی با پایه‌ای ظریف استفاده می‌شود تا درصد موفقیت عمل بیشتر باشد.
