بیماری پری ایمپلنت چیست ؟روش درمان؟

بیماری پری ایمپلنت چیست؟ روش درمان آن چگونه است؟ چه عواملی موجب بروز این بیماری می‌شود؟ آیا ایمپلنت باعث سرطان می‌شود؟ یکی از جدی‌ترین مشکلاتی که ممکن است برای ایمپلنت دندانی ایجاد شود، بیماری پری ایمپلنت است. این بیماری بافت لثه و استخوان را درگیر می‌کند و موجب شکست عمل کاشت ایمپلنت می‌شود. در صورتی که بیماری پری ایمپلنت به موقع تشخیص داده نشود عوارض بسیاری برای بیمار به همراه خواهد داشت.

بیماری پری ایمپلنت چیست؟

 یکی از بیماری‌های نادر در ناحیه ایمپلنت دندان، بیماری پری ایمپلنت است. این بیماری نوعی عفونت و ضایعه در بافت لثه و اطراف استخوان است که با ملتهب شدن نواحی اطراف ایمپلنت همراه است. در این بیماری بافت‌های سخت و نرم درگیر می‌شوند و عفونت در تمامی بخش‌های اطراف ایمپلنت پخش می‌شود. احتمال بروز این بیماری در هر 10 نفر، یک نفر گزارش شده است و علل مختلفی دارد.

این بیماری اگر به موقع تشخیص داده نشود، مشکلات بسیاری برای فرد ایجاد خواهد کرد. ایمپلنت دندان یکی از روش‌های جایگزین دندان است که اگر به خوبی از آن مراقبت شود، تا پایان عمر ماندگار خواهد بود. اما اگر فرد مراقب سلامت دهان و دندان خود نباشد، احتمال ابتلا به بیماری پری ایمپلنت در نواحی اطراف ایمپلنت بالا است. این بیماری موجب از بین رفتن بافت نرم لثه و بافت سخت استخوانی در اطراف ایمپلنت می‌شود و اگر به موقع درمان نشود، بافت استخوان ار از بین خواهد برد. در نهایت به ایمپلنت نیز آسیب رسانده و موجب از دست رفتن ایمپلنت دندان می‌شود.

بیماری پری ایمپلنت به دو دسته تقسیم می‌شود: دسته اول بیماری موکوزیت پری ایمپلنت است و دسته دوم بیمار پری ایمپلنتایتیس.

بیماری موکوزیت پری ایمپلنت به ملتهب شدن بافت نرم اطراف ایمپلنت گفته می‌شود و برای درمان آن از داروی آنتی بیوتیک استفاده می‌شود تا عفونت موجود در لثه را درمان کند. با رعایت کردن بهداشت دهان و دندان می‌توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری کرد. بیماری موکوزیت پری ایمپلنت مرحله اولیه بیماری پی ایمپلنت است و در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود ممکن است منجر به گسترش عفونت و ایجاد مشکلات جدی شود.

علائم بیماری موکوزیت پری ایمپلنت:

• التهاب لثه در اطراف ایمپلنت و خونریزی ب اثر فشار یا برخورد مسواک با لثه
• قرمز و متورم شدن لثه

به نوع پیشرفته بیماری ذکر شده، بیماری پری ایمپلنتایتیس گفته می‌شود. زمانی که عفونت ز بافت نرم اطراف ایمپلنت عبور کرده و به بافت سخت آن رسیده باشد، بیماری در درجه شدید خود قرار دارد. در این مرحله استخوان در ناحیه عفونی شده تخریب می‌شود و بافت آن بر اثر عفونت از بین می‌رود. برای درمان نوع پیشرفته این بیماری باید ناحیه عفونی با استفاده از جراحی برداشته شود. در صورتی که میزان آسیب دیدگی زیاد باشد، ایمپلنت شل می‌شود و باید از داخل استخوان خارج شود.

علائم بیماری پری ایمپلنتایتیس عبارت است از:

• عفونی شدن استخوان و تحلیل رفتن استخوان و ایجاد یک حفره در زیر روکش ایمپلنت
• ترشحات چرکی در ناحیه کاشت ایمپلنت
• تغییر رنگ لثه به رنگ بنفش در اطراف ایمپلنت

بهترین راه برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری آشنایی با نحوه نگهداری ایمپلنت و مراجعه به دندانپزشکی برای انجام معاینات دوره‌ای. در صورت مشاهده هر گونه تغییر در ظاهر لثه و احساس درد و خونریزی در اطراف ایمپلنت باید سریعا به دندانپزشک اطلاع داده شود تا در صورت تشخیص بیماری، درمان‌های لازم سریعا انجام شود.

عوامل ایجاد بیماری پری ایمپلنت

بیماری پری ایمپلنت یکی از بیماری‌های رایج دهان است که در افرادی که عمل کاشت ایمپلنت انجام داده‌اند و برخی نکات مراقبتی را به خوبی رعایت نمی‌کنند مشاهده می‌شود. این بیماری بر اثر چند عامل مهم ایجاد می‌شود که عبارتند از:

• استفاده از مواد اولیه نامرغوب و بی‌کیفیت و وجود آلودگی در لوازم مورد استفاده برای جراحی
• ایجاد فشار بیش از اندازه در زمان کاشت پایه ایمپلنت و آسیب دیدگی شدید استخوان و لثه
• باقی ماندن تکه‌هایی از دندان آسیب دیده و کشیده شده و یا وجود جسم خارجی در ناحیه عمل
• ابتلا به بیماری پوکی استخوان و ضعیف بودن استخوان
• عدم درمان کیست دندان پیش از انجام عمل کاشت ایمپلنت دندان
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان توسط بیمار و تجمع باکتری و غذا در اطراف ایمپلنت
• وجود پلاک دندانی بر اثر تمیز نکردن ایمپلنت‌ها در قسمتهای پائین ایمپلنت و نزدیک به لثه

بیماری پری ایمپلنت چه علائمی دارد؟

بیماری ایمپلنت در ابتدا ممکن است علامت خاصی نداشته باشد، اما باید مراقب علائم اولیه آن بود. وجود درد و تورم در اطراف ایمپلنت از اولین نشانه‌های آغاز بیماری پری ایمپلنت است. قرمز شدن لثه و تغییر شکل ظاهری آن از جمله علائمی است که باید به صورت جدی مورد بررسی قرار گیرد.

از دیگر علائم بیماری پری ایمپلنت، شل شدن ایمپلنت و احساس حرکت کردن آن در زمان جویدن غذا است. تا زمانی که ایمپلنت در داخل دندان قرار دارد شاید علائم آن زیاد قابل مشاهده نباشد، اما احساس درد و وجود خونریزی در اطراف ایمپلنت خود یک علامت است که نشان می‌دهد بافت نرم اطراف آن دچار عفونت شده است.

اگر در زمان مسواک زدن لثه خونریزی کند و یا در زمان استفاده از نخ دندان لثه ملتهب شده و دچار خونریزی شود، نشان می‌دهد که بافت نرم اطراف ایمپلنت دچار مشکل شده است و باید علت آن را به طور جدی پیگیری کرد.

اگر فرد مشاهده کرد که لثه در اطراف ایمپلنت به رنگ کبود یا قرمز درآمده است و دردناک است باید سریعا به دندانپزشکی آرامش مراجعه شود. احساس طعم و بوی بد از دهان نشان دهنده وجود عفونت در لثه است. متخصص ایمپلنت با انجام معاینات اولیه می‌تواند این بیماری را تشخیص دهد و برای اطمینان بیشتر از ناحیه عفونی شده عکس برداری انجام می‌دهد تا میزان پیشرفت عفونت را بررسی کند.

خونریزی در ماه‌های اول پس از کاشت ایمپلنت طبیعی است و تا زمانی که لثه به طور کامل بهبود نیافته است ممکن است بر اثر فشار یا در زمان مسواک زدن لثه مقداری خونریزی داشته باشد. اما اگر این خونریزی با درد و التهاب همراه بوده و ادامه داشته باشد، بایستی توسط دندانپزشک معاینه شود.

متخصص ایمپلنت برای درمان بافت نرم از دارو استفاده می‌کند و اگر بافت سخت دچار عفونت شدید شده باشد باید بخش آلوده از استخوان جدا شود تا عفونت به سایر بخش‌های استخوان و سایر دندان‌های مجاور سرایت نکند. اگر بیماری زود تشخیص داده شود، استفاده از دارو برای درمان عفونت کافی است و در مدت زمان کوتاهی بیماری پری ایمپلنت درمان می‌شود. هر قدر میزان پیشرفت بیماری بیشتر باشد طول درمان نیز بیشتر خواهد بود.

آیا می‌توان ایمپلنت را نجات داد؟

اگر بیماری در مراحل ابتدایی خود باشد و استخوان سالم باشد، می‌توان با درمان لثه از نفوذ عفونت به استخوان جلوگیری کرد و مشکلی برای ایمپلنت به وجود نخواهد آمد. در صورتی که بیماری به دلیل تجمع باکتری و پلاک دندانی ایجاد شده باشد، با استفاده از دارو و جرم گیری می‌توان عامل بیماری را از بین برد. این عفونت هر قدر زودتر درمان شود عوارض کمتری برای فرد به همراه خواهد داشت و درمان آن نیز راحت‌تر خواهد بود.

اما اگر عفونت پیشرفت زیادی کرده باشد و استخوان نیز دچار عفونت شده باشد، ممکن است راهی برای نجات دادن ایمپلنت وجود نداشته باشد. در صورتی که بخشی از استخوان به دلیل عفونت خورده شده و از بین رفته باشد باید ناحیه آسیب دیده و عفونی تراش داده شود، پایه ایمپلنت از داخل استخوان خارج شود، عفونت موجود درمان شود و سپس مراحل کاشت ایمپلنت دوباره از صفر انجام شود.

اگر استخوان زیادی برداشته شده باشد پیش از قرار دادن پایه ایمپلنت باید عمل پیوند استخوان انجام شود تا مقدار استخوان کافی برای نگهداری از ایمپلنت تامین شود. سپس باید چند ماه صبر کرد تا ناحیه جراحی ترمیم شود و استخوان‌ها به هم جوش بخورند. بعد از آن مراحل کاشت ایمپلنت انجام می‌شود.

به طور کلی اگر ایمپلنت بر اثر بیماری پری ایمپلنت شل شده باشد احتمال نجات دادن آن بسیار کم خواهد بود زیرا نشان می‌دهد که استخوان دیگر توانایی نگه داشتن ایمپلنت را ندارد و باید استخوان را از وجود هر گونه آلودگی و عفونت پاکسازی کرد. پس از آن که عفونت استخوان و لثه درمان شد می‌توان درمان‌های لازم برای ترمیم ایمپلنت را انجام داد.

فردی که ایمپلنت دندانی دارد باید به طور مرتب به دندانپزشکی مراجعه کند تا اطمینان حاصل کند که ایمپلنت‌ها در شرایط خوبی قرار دارند و هیچ مشکلی برای آنها به وجود نیامده است. در معاینات دوره‌ای هر گونه عفونت یا تورم موجود در اطراف ایمپلنت مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از انجام آزمایش‌های لازم، بیماری لثه تشخیص داده شده و مراحل درمان آغاز می‌شود. شیوه درمان بسته به نوع بیماری و شدت آن متفاوت خواهد بود.

آیا ایمپلنت باعث سرطان می‌شود؟

این سوالی است که برای خیلی از افرادی که عمل کاشت ایمپلنت انجام داده‌اند پیش می‌آید. بسیاری از افراد با شنیدن بیماری‌های مربوط به ایمپلنت نگران این مساله هستند که اگر ایمپلنت با شکست مواجه شود و یا عوارضی برای فرد ایجاد کند، آیا در نهایت تبدیل به سرطان خواهد شد؟

ایمپلنت یک روش درمانی و جایگزین برای دندان‌های از دست رفته است و اگر به خوبی از آن نگهداری شود، هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نخواهد کرد. ایمپلنت از موادی ساخته شده است که با محیط زیست سازگار است و به همین دلیل در بدن به عنوان یک جسم خارجی شناخته نمی‌شود. ایمپلنت با استخوان ادغام شده و همانند ریشه دندان در داخل آن محکم و ثابت می‌شود.

روکش ایمپلنت نیز از جنس سرامیک است و این متریال برای بدن هیچ عوارضی ندارد. قطعات ایمپلنت با استفاده از پیچ با چسب به یکدیگر متصل می‌شوند و هیچ مشکلی برای بدن ایجاد نمی‌کنند. متخصص ایمپلنت برای کاشت ایمپلنت از روش‌های مدرن و دستگاه‌های پیشرفته استفاده می‌کند و به همین دلیل این روش بی خطر و بدون عارضه است.

حال این سوال پیش می‌آید که آیا ایمپلنت باعث سرطان می‌شود؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوئیم که ایمپلنت نه تنها باعث سرطان نمی‌شود، بلکه مزایای بسیاری نیز برای بیمار به همراه دارد. در بخش بعد درباره مزایای ایمپلنت به طور مفصل صحبت خواهیم کرد.

هر عمل جراحی عوارض خاص خود را دارد که نباید. عمل کاشت ایمپلنت نیز از این قاعده مستثنی نیست. عوارض پس از جراحی در عمل کاشت ایمپلنت به شرح زیر است که نیابد آنها را با علائم سرطان اشتباه گرفت. این عوارض ممکن است شبیه به علائم سرطان دهان و لثه باشد اما دلیل آغاز سرطان نیست و نباید نگران بود:

• التهاب لثه

التهاب لثه پس از انجام عمل کاشت ایمپلنت دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایلی که در هفته‌های اول پس از جراحی موجب ملتهب شدن لثه می‌شود، عوارض ناشی از جراحی است و به دلیل این که لثه برش خورده است تا زمان ترمیم طبیعی است.

دلیل دیگر عفونت کردن لثه در اطراف ایمپلنت است. در صورتی که ایمپلنت به خوبی با استخوان جوش نخورده باشد، موجب می‌شود تا لثه ملتهب شود. همچنین عفونت لثه و بیماری پری ایمپلنت از دیگر عواملی است که موجب می‌شود تا لثه التهاب داشته باشد و دردناک باشد. هر یک از این عوامل درمان دارد و هیچ یک از آنها نشانه سرطان نیست.

• عفونت

در برخی از موارد ممکن است پس از کاشت ایمپلنت دندان، به دلیل عدم آگاهی از نحوه نگهداری ایمپلنت، لثه و نواحی اطراف ایمپلنت عفونت کند. لثه به دلیل عفونت ملتهب می‌شود و فرد در زمان غذا خوردن و مسواک زدن درد زیادی را در اطراف ایمپلنت احساس می‌کند. بروز عفونت در لثه و استخوان دلایل مختلفی دارد که یکی از آنها عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. در بسیاری از موارد عفونت با استفاده از آنتی بیوتیک یا داروهای دیگر قابل درمان است. وجود عفونت در اطراف ایمپلنت نشانه سرطان نیست.

• شل شدن ایمپلنت

ایمپلنت به دلایل مختلفی ممکن اس شل شود. موفق نبودن فرایند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک، عدم استفاده از ایمپلنت مرغوب و باکیفیت، مراجعه به مراکز ایمپلنت غیر معتبر از جمله عواملی است که موجب می‌شود تا پس از مدتی ایمپلنت لق شود. بنابراین لق شدن ایمپلنت نشانه آغاز سرطان نیست و اگر فردی دید که ایمپلنت شل شده است باید به دنبال راهی برای درمان و ترمیم آن باشد.

• آسیب دیدگی عصب‌ها

از دیگر عوارض ناشی از عمل کاشت ایمپلنت، آسیب دیدگی عصب‌ها و بافت نرم و سخت در ناحیه کاشت است. وقتی عصب‌ها دچار آسیب دیدگی شوند، در ناحیه جراحی و صورت حالت درد و بی‌حسی ایجاد خواهد شد و این حالت پس از مدتی از بین خواهد رفت. بی‌حس شدن ناحیه جراحی و احساس درد را نباید با علائم سرطان اشتباه گرفت.

نحوه نگهداری ایمپلنت

ایمپلنت یک روش جایگزین مطمئن و کم خطر است و اگر به خوبی از آن مراقبت شود تا مدت زمان طولانی ماندگار خواهد بود. یکی از راه‌های بالا بردن طول عمر ایمپلنت رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی است. ایمپلنت از نظر ظاهر و نحوه عملکرد با دندان طبیعی تفاوتی ندارد. اگر ایمپلنت‌ها به خوبی تمیز شوند و به صورت مرتب جرمگیری و تمیز شوند، ظاهر آنها هیچ تفاوتی نخواهند داشت و مانند روز اول تمیز و سالم باقی می‌مانند.

متخصص ایمپلنت در دندانپزشکی آرامش برای بالا بردن دوام و ماندگاری ایمپلنت رعایت موارد زیر توصیه می‌کند:

• ایمپلنت‌ها باید همانند دندان‌های طبیعی به طور مرتب با استفاده از مسواک و نخ دندان تمیز شوند. برای تمیز کردن ایمپلنت به ابزار یا مواد خاصی نیاز ندارید، روزی دو الی سه بار با استفاده از مسواک و خمیر دندان ایمپلنت‌ها را تمیز کنید و هر روز با نخ دندان فضای میان دندان‌ها را از مواد غذایی پاک کنید. تجمع باکتری و پلاک‌های دندانی مهمترین عامل بروز عفونت و ابتلا به بیماری پری ایمپلنت است. تمیز کردن ایمپلنت‌ها سخت نیست، تنها کافی است با استفاده از یک مسواک با برس متوسط، سطح دندان‌ها را تمیز کنید و مواد غذایی را از روی آنها بردارید. دقت داشته باشید که نباید از مسواک زبر استفاده کنید زیرا موجب می‌شود تا خراش‌هایی روی سطح ایمپلنت ایجاد شود که به مرور زمان باعث از بین رفتن زیبایی ظاهری ایمپلنت‌ها می‌شود.

• به طور مرتب برای چکاپ ایمپلنت‌ها به دندانپزشکی آرامش مراجعه کنید. با انجام معاینات لازم می‌توان از بیماری‌های دندان و لثه جلوگیری کرد. بسیاری از بیماری‌های لثه و استخوان علائم مشخصی دارند که در صورت تشخیص به موقع می‌توان آنها را در مدت زمان کوتاه درمان کرد. به عنوان مثال بیماری پری ایمپلنت علائم مشخصی دارد، التهاب لثه، خونریزی، لق شدن ایمپلنت از جمله علائمی است که نشان دهنده آغاز این بیماری است. بیماری پری ایمپلنت اگر به درستی تشخیص داده شود و در مراحل اولیه درمان شود، مشکلی برای ایمپلنت ایجاد نخواهد کرد. اما به مرور زمان با پیشرفت بیماری و انتقال عفونت به استخوان فک، دیگر دارو درمانی نتیجه‌ای نخواهد داشت و متخصص ایمپلنت با استفاده از جراحی ناحیه آسیب دیده و عفونی را تراش می‌دهد و استخوان را از وجود عفونت پاک می‌کند. اگر فاصله بین چکاپ‌ها طولانی باشد، ممکن است یک عفونت ساده پیشرفت کند و از لثه به استخوان منتقل شود.

• هرگز نباید از دندان‌ها به عنوان ابزاری برای شکستن یا باز کردن استفاده کرد. دندان‌ها ابزار نیستند. درست است که ایمپلنت از مواد بسیار مقاوم تولید شده است اما نباید بر روی آنها فشار زیادی وارد کرد. همانطور که نباید از دندان طبیعی به عنوان ابزار استفاده کرد، از ایمپلنت نیز نباید برای کارهای سخت و سنگین استفاده کرد. به عنوان مثال شکستن پسته با دندان به ایمپلنت آسیب می‌‌زند.

افرادی که عادت دارند دندان‌های خود را بجوند، شب‌ها دندان قروچه دارند، لوازم پلاستیکی را با استفاده از دندان باز می‌کنند و … اگر می‌خواهند ایمپلنت‌هایی مقاوم و با دوام داشته باشند بایستی این عادت‌های مخرب را ترک کنند. وارد کردن فشار زیاد بر روی ایمپلنت موجب لق شدن پایه ایمپلنت و آسیب دیدن استخوان فک می‌شود.

• از خوردن مواد غذایی حاوی رنگدانه خودداری کنید. این مواد غذایی باعث می‌شود تا رنگ روکش ایمپلنت‌ها عوض شوند و دیگر مانند روز اول براق و زیرا نباشند. در صورتی که مواد غذایی حاوی رنگدانه مصرف نمودید بهتر است بلافاصله دندان‌ها را مسواک کنید یا مقداری آب در دهان بگردانید تا مواد غذایی را از روی دندان‌ها پاک کند. مصرف چای و قهوه بیش از حد نیز موجب تغییر رنگ ایمپلنت‌ها می‌شود. علاوه بر این به طور مرتب برای جرمگیری به دندانپزشکی مراجعه کنید و پلاک‌های موجود بر روی دندان‌ها را تمیز کنید تا موجب لک شدن روکش ایمپلنت نشود.

• الگوی غذایی خود را اصلاح کنید. اگر مواد غذایی سفت مانند ته دیگ یا یخ می‌خورید و به این کار عادت دارید بهتر است از انجام آن اجتناب کنید. مصرف مواد غذایی سفت و خیلی ترد به روکش ایمپلنت آسیب می‌زند. علاوه بر این مواد غذایی چسبناک باعث می‌شود تا ایمپلنت‌ها شل شوند و دوباره برای محکم کردن آنها باید به دندانپزشکی مراجعه کنید.

ایمپلنت از مواد فلزی ساخته شده است و به همین دلیل نباید غذاهای خیلی داغ یا خیلی سرد مصرف کنید. علاوه بر این خوردن مواد غذایی گرم و سرد بلافاصله پشت سر هم موجب می‌شود تا ایمپلنت به سرعت منقبض و منبسط شود و این اتفاق موجب می‌شود تا پایه ایمپلنت و روکش آن آسیب ببیند.

تا دو الی سه هفته پس از کاشت ایمپلنت باید مواد غذایی نرم و آبکی میل کنید تا فشاری بر روی دندان‌ها وارد نشود و پایه ایمپلنت به صورت درست و صاف در داخل استخوان جوش بخورد. پس از آن نیز از خوردن مواد غذایی سفت مانند میوه و سبزیجات مانند هویج باید خودداری نمود.

• تا 48 ساعت پس از کاشت ایمپلنت نباید ورزش کرد و یا کار سنگین انجام داد. برای کاشت ایمپلنت از روش‌های متفاوتی استفاده می‌شود اما در تمامی آنها توصیه می‌شود که تا چند روز ورزش نکنید و کارهای سنگین و پر تحرک انجام ندهید. بهتر است چند روز استراحت کنید و داروهای تجویز شده را در زمان مناسب مصرف کنید تا ناحیه جراحی به خوبی ترمیم شود و مشکلی برای ایمپلنت به وجود نیاید.

عمل کاشت ایمپلنت باید در مراکز معتبر انجام شود. مراکز تخصصی کاشت ایمپلنت دندان از دستگاه‌ها و تجهیزات پیشرفته برای کاشت ایمپلنت استفاده می‌کنند. برندی که برای کاشت استفاده می‌شود معتبر است و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های لثه مانند بیماری پری ایمپلنت، به مراکز دندانپزشکی معتبر و دارای مجوز رسمی مراجعه فرمائید. عمل کاشت ایمپلنت عمل بسیار حساسی است و باید توسط افراد متخصص و ماهر انجام شود تا عارضه‌ای برای بیمار به همراه نداشته باشد.