مراحل انجام جراحی ایمپلنت دندان به چه صورت است؟

افرادی که قصد دارند عمل کاشت ایمپلنت دندان را انجام دهند، مایل هستند تا با مراحل انجام جراحی ایمپلنت اطلاع داشته باشند. مراحل کاشت دندان ایمپلنت در هر فرد متفاوت بوده و انواع مختلفی دارد. در این مقاله مراحل ایمپلنت دندان به ترتیب و بر اساس درمان‌های جانبی مورد نیاز را به طور کامل شرح خواهیم داد. این اطلاعات کمک می‌کند تا افرادی که می‌خواهند برای کاشت ایمپلنت اقدام کنند از نظر ذهنی آمادگی بیشتری داشته و برای انجام این عمل در زمان مناسب و با برنامه ریزی دقیق اقدام نمایند.

عمل کاشت ایمپلنت مراحل مختلفی دارد که از کشیدن دندان آسیب دیده آغاز می‌شود و با قرار دادن روکش نهایی دندان پایان می‌یابد. این مراحل در یک بازه زمانی مشخص انجام می‌شود و پیش از این که مرحله بعدی آغاز شود بایستی مرحله قبل به طور کامل انجام شود و بهبودی کامل حاصل شود تا پزشک بتواند مرحله بعدی را با موفقیت انجام دهد. مراحل ایمپلنت دندان برای دندان آسیاب‌ دندان‌های نیش و همچنین دندان‌های جلو متفاوت بوده و هر یک مراحل خاصی دارند که باید به ترتیب انجام شود.

کاشت دندان از مرحله کاشت پایه ایمپلنت، بهبود ناحیه جراحی، پیوند استخوان، ترمیم لثه و … همگی زمان بر هستند و طول درمان هر یک بایستی به طور کامل طی شود تا بتواند مرحله بعدی را آغاز کرد. در صورتی که هر یک از این مراحل کندتر و با دقت کمتر انجام شود، عمل کاشت ایمپلنت با شکست مواجه خواهد شد. در این مقاله می‌خواهیم مراحل کاشت ایمپلنت دندان را به طور کامل برای دندان‌های مختلف شرح دهیم و هر آنچه در طول عمل اتفاق می‌افتد را مرحله به مرحله برایتان توصیف کنیم.

اقدامات لازم پیش از آغاز مراحل انجام جراحی ایمپلنت

عمل کاشت ایمپلنت دندان یک روش جراحی بدون خطر است که درست مانند هر عمل جراحی دیگر طبق برنامه ریزی مشخصی انجام می‌شود و مراحل مختلفی دارد. عمل جراحی ایمپلنت دندان عملی بسیار حساس و پیچیده است که بایستی حتما توسط پزشک متخصص انجام شود. اولین کاری که پزشک متخصص ایمپلنت انجام می‌دهد معاینه دهان و دندان‌ها و بررسی عکس‌های رادیولوژی از دندان‌ها است. در صورتی که نیاز باشد تا دندان آسیب دیده کشیده شود، بر اساس عکس دندان آسیب دیده کشیده می‌شود و اگر نیاز باشد با استفاده از جراحی ریشه دندان از داخل لثه خارج می‌گردد.

در صورتی که نیاز به درمان‌های جانبی باشد پیش از آغاز عمل کاشت ایمپلنت دندان ابتدا درمان‌هایی از جمله پیوند استخوان، لیفت سینوس و … انجام می‌شود و پس از آن مراحل کاشت ایمپلنت به ترتیب انجام می‌شود. اقداماتی که پیش از کاشت دندان مورد نیاز است به شرح زیر هستند:

• دریافت مشاوره اولیه پزشکی:

پیش از هر کار لازم است که ابتدا با متخصص ایمپلنت دندان درباره کاشت ایمپلنت و شرایط انجام این عمل مشورت کنید و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمائید. متخصص ایمپلنت دندان تمامی مراحل و درمان‌های مورد نیاز که پیش از انجام عمل لازم است را به طور کامل شرح می‌دهد. برخی از اقدامات توسط دندانپزشک عمومی انجام می‌شود مانند کشیدن دندان آسیب دیده.

در صورتی شما شما آمادگی لازم برای انجام عمل کاشت ایمپلنت را داشته باشید برنامه درمانی برای انجام عمل کاشت ایمپلنت تنظیم شده و پزشک بر اساس ان مراحل کاشت را انجام می‌دهد. در صورتی که سایر دندان‌های مجاور نیاز به ترمیم یا کشیدن داشته باشند نیز ابتدا درمان‌های مورد نیاز انجام می‌شود تا فضای کافی برای کاشت ایمپلنت دندان فراهم شود.

• معاینه جامع دندان‌ها:

دندانپزشک ابتدا تمامی دندان‌ها و دندانی که از دست رفته است را بررسی کرده و سابقه هر یک از آنها را بر اساس عکس رادیولوژی مورد ارزیابی قرار می‌دهد. علاوه بر این سلامت لثه‌ها و سایر دندان‌ها به دقت بررسی می‌شود. برای انجام معاینات اولیه نیاز است که حتما عکس برداری کلی انجام شود تا ریشه دندان‌ها و استخوان فک به طور کامل مشخص باشد.

• انجام سی تی اسکن از دهان:

در برخی از مواقع نیاز است برای بررسی کامل دندان‌ها و اطلاع از موقعیت دقیق استخوان و محل قرار گیری ایمپلنت انجام می‌شود. متخصص ایمپلنت با استفاده از سی تی اسکن تراکم استخوان و مقدار استخوان مورد نیاز برای کاشت ایمپلنت دندان را بررسی می‌کند. با استفاده از این تصویر متخصص ایمپلنت تشخیص می‌دهد که آیا عمل پیوند استخوان یا جراحی لیفت سینوس مورد نیاز است یا خیر.

علاوه بر این در نتیجه سی تی اسکن مشخص می‌شود که غشای سینوسی و عصب‌ها در چه وضعیتی قرار دارند و متخصص ایمپلنت با کمک این تصویر می‌تواند در زمان عمل جراحی کاشت ایمپلنت دقیق‌تر عمل کند تا به بافت غشای سینوس یا عصب‌ها آسیبی وارد نشود. مسلما اگر آسیبی به عصب‌ها یا بخشی از سینوس وارد شود مشکلات جدی برای بیمار به وجود خواهد آمد. در نتیجه انجام بررسی‌های لازم پیش از کاشت ایمپلنت دندان از بروز مشکلات جدی پس از انجام عمل جلوگیری می‌کند.

مراحل کاشت دندان ایمپلنت پس از معاینات اولیه

همانطور که اشاره کردیم پیش از کاشت ایمپلنت دندان ابتدا باید معاینات و بررسی‌های اولیه انجام شود و وضعیت سایر دندان‌ها، لثه و استخوان ناحیه جراحی به طور دقیق معاینه شود تا مشخص شود که می‌توان عمل کاشت ایمپلنت را انجام داد یا خیر.

پس از آن با توجه به این که عمل برای کدام دندان و به چه تعداد انجام می‌شود مراحل آماده سازی برای کاشت ایمپلنت آغاز می‌شود که بدین شرح است:

• کشیدن دندان آسیب دیده

اولین اقدام برای آماده سازی ناحیه جراحی خارج کردن دندان آسیب دیده از داخل لثه است. در صورتی که دندان از قبل کشیده شده باشد تنها دندان‌های جانبی معاینه می‌شود تا پوسیدگی نداشته باشند. اما اگر دندان آسیب دیده هنوز در درون لثه باقی مانده باشد ابتدا باید دندان کشیده شود تا بتوان پایه ایمپلنت را در داخل استخوان و به جای ریشه دندان اصلی قرار داد. کشیدن دندان امکان دارد به روش معمول یا با استفاده از جراحی انجام شود که بسته به شرایط دندان متفاوت خواهد بود.

• بهبود لثه در ناحیه دندان کشیده شده

پس از این که دندان کشیده شد باید چند روز الی چند هفته صبر کرد تا لثه کمی التیام یافته و زخم موجود در لثه بهبود یابد. در این مدت متخصص ایمپلنت به بررسی استخوان بیمار می‌پردازد و با استفاده از رادیوگرافی یا سی تی اسکن وضعیت لثه و تراکم استخوان فک را ارزیابی می‌کند. در این مرحله است که متخصص ایمپلنت تشخیص می‌دهد که عمل پیوند استخوان یا لیف سینوس نیاز است یا خیر.

• انجام عمل پیوند استخوان

در صورتی که استخوان فک در ناحیه کاشت ایمپلنت به قدر کافی نباشد و یا به دلیل این که مدت زمان زیادی از کشیده شدن دندان گذشته باشد استخوان به مقدار زیادی تحلیل رفته باشد، نیاز است که عمل پیوند استخوان انجام شود تا استخوان مورد نیاز برای کاشت پایه ایمپلنت تامین گردد.

عمل پیوند استخوان بسته به شرایط بیمار به روش‌های مختلف و با استفاده از پودر استخوان انجام می‌شود. در برخی از افراد امکان دارد از استخوان خود فرد برای پیوند زدن استفاده شود و در برخی از شرایط از بافت مصنوعی یا استخوان حیوانی استفاده می‌شود. معمولا پس از انجام عمل پیوند استخوان متخصص ایمپلنت به مدت 3 الی 4 ماه صبر می‌کند تا استخوان به طور کامل جوش خورده و برای کاشت پایه ایمپلنت آماده شود.

• انجام عمل لیفت سینوس

اگر عمل کاشت ایمپلنت دندان برای فک بالا انجام شود باید استخوان و وضعیت سینوس مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که غشای سینوس پائین باشد و فاصله میان دندان‌ها و سینوس کم باشد ابتدا باید عمل لیفت سینوس انجام شود و سپس این فضا با پودر استخوان پر شود تا بتوان پایه ایمپلنت را در داخل استخوان قرار داد.

در صورتی که عمل لیفت سینوس انجام نشود و ارتفاع استخوان در ناحیه کاشت ایمپلنت کم باشد، امکان آسیب دیدن غشای سینوس بالا خواهد بود. متخصص ایمپلنت با بررسی عکس‌ها و وضعیت استخوان فک تشخیص می‌دهد که این عمل برای بیمار نیاز است یا خیر. البته در موارد نادری این عمل مورد نیاز خواهد بود و برای همه بیماران انجام نمی‌شود.

• کاشت پایه ایمپلنت

پس از آن که درمان‌های جانبی مورد نیاز انجام شد و استخوان ناحیه جراحی برای کاشت پایه ایمپلنت آماده شد، فیکسچر یا همان پایه ایمپلنت در داخل استخوان قرار داده می‌شود. برای قرار دادن پایه ایمپلنت با استفاده از ابزاری به شکل دریل در داخل استخوان حفره کوچکی ایجاد می‌شود که به اندازه قطر پایه ایمپلنت است.  

سپس پایه درون استخوان قرار می‌گیرد. این عمل ممکن است به چند روش انجام شود که در ادامه در این مورد صحبت خواهیم کرد. معمولا بین 4 الی 6 ماه زمان نیاز است تا پایه ایمپلنت با استخوان جوش خورده و ثابت شود تا بتوان بخش بعدی یعنی اباتمنت را بر روی ان قرار داد.

• نصب اباتمنت

در مرحله بعد بخش بعدی ایمپلنت که اباتمنت نامیده می‌شود بر روی پایه ایمپلنت نصب می‌شود. اباتمنت بخشی از ایمپلنت است که از تاج دندان حمایت می‌کند و تاج دندان بر روی این قطعه نصب می‌گردد. معمولا پس از قرار دادن اباتمنت مدتی زمان باید بگذرد تا قالب گیری انجام شود و تاج دندان ساخته شود. تا زمان که تاج دندان آماده شود از یک روکش موقت استفاده می‌شود تا فرد در زمان جویدن غذا مشکلی نداشته باشد.

• قالب گیری و نصب روکش

پس از 1 الی 1 و نیم ماه پس از نصب اباتمنت برای ساخت تاج دندان از ایمپلنت قالب گیری می‌شود. این قالب گیری باید خیلی دقیق انجام شود تا روکش دائمی دندان به خوبی در میان سایر دندان‌ها قرار گیرد. پس گذشت حدود یک الی دو هفته روکش دائمی دندان آماده می‌شود و سپس با استفاده از چسب یا پیچ بر روی اباتمنت نصب می‌شود. موادی که برای ساخت روکش مورد استفاده قرار می‌گیرد بسیار شبیه به دندان طبیعی بوده و رنگ آن نیز همرنگ با سایر دندان‌ها انتخاب می‌شود.

• معاینات پس از عمل کاشت ایمپلنت

پس از اتمام مراحل کاشت ایمپلنت و نصب روکش متخصص ایمپلنت به بیمار توصیه می‌کند تا به طور مرتب برای بررسی وضعیت ایمپلنت‌ها نزد وی مراجعه کند تا شرایط استخوان و ایمپلنت بررسی شود و در صورتی که درد یا تورمی در اطراف محل جراحی وجود داشته باشد درمان‌های لازم انجام شود. در صورتی که درد و تورم کم باشد با استفاده از داروهای مسکن و آنتی بیوتیک رفع خواهد شد.

در صورتی که درد و خونریزی پس از چند هفته ادامه داشته باشد نیاز است تا بررسی‌های دقیق‌تر انجام شود و در صورتی که مشکلی برای ایمپلنت ایجاد شده باشد با استفاده از روش‌های درمانی مورد نیاز رفع شود تا بدن ایمپلنت را پس نزند.

مراحل ایمپلنت دندان به ترتیب برای دندان‌های جلو

مراحل کاشت ایمپلنت دندان برای دندان‌های جلو همانند سایر دندان‌ها بوده با این تفاوت که به دلیل ظرافت استخوان فک در این ناحیه، عمل ایمپلنت بایستی با دقت و حساسیت بیشتری انجام شود. اما برای جایگزین کردن دندان‌های جلو طبق متخصص ایمپلنت طبق مراحل زیر عمل می‌کند:

• ابتدا شرایط دندان‌ها و لثه و همچنین تراکم و استحکام استخوان در ناحیه مورد نظر با استفاده از عکس برداری و سی تی اسکن مورد بررسی قرار می‌گیرد تا در صورت نیاز درمان‌های لازم برای تقویت استخوان و ایجاد فضای کافی برای کاشت پایه ایمپلنت تامین شود.
• در مرحله بعد متخصص ایمپلنت با استفاده از عکس‌ها نوع ایمپلنت و محل کاشت را به دقت مشخص می‌کند. در صورتی که در این ناحیه استخوان از نظر ارتفاع یا پهنا کافی نباشد باید اول عمل پیوند استخوان انجام شود تا استخوان کافی برای حمایت از پایه ایمپلنت وجود داشته باشد.

همانطور که گفتیم در فک بالا موقعیت استخوان و فاصله آن تا بافت سینوس مورد بررسی قرار می‌گیرد تا در صورتی که غشای سینوس نزدیک به استخوان باشد و استخوان نیز ارتفاع کمی داشته باشد، ابتدا عمل لیفت سینوس انجام شود، سپس با استفاده از عمل پیوند استخوان، ارتفاع استخوان فک افزایش یافته و در نهایت پایه ایمپلنت در داخل آن قرار داده شود.

• پس از آماده سازی استخوان برای کاشت ایمپلنت، حفره‌ای در داخل استخوان ایجاد می‌شود و در این مرحله پایه ایمپلنت کاشت می‌شود. همانطور که می‌دانید ایمپلنت از جنس تیتانیوم است و خیلی زود با استخوان انسان جوش خورده و محکم می‌شود. این مرحله ممکن است به چندین روش انجام شود که در هر فرد بسته به شرایط متفاوت خواهد بود. در برخی از افراد بلافاصله پس از این که دندان کشیده شد، ایمپلنت در داخل استخوان قرار داده می‌شود. به این روش ایمپلنت فوری یا یک روزه گفته می‌شود که معمولا برای دندان‌های جلو مورد استفاده قرار می‌گیرد. آیا می‌دانید ایمپلنت دندان یک روزه چیست؟ تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
• در مرحله آخر پس از این که ایمپلنت به خوبی با استخوان جوش خورد، بخش دوم که اباتمنت نام دارد نصب شده و پس از انجام قالب گیری روکش دائمی دندان ساخته شده و مراحل کاشت ایمپلنت کامل می‌شود. در مدت زمانی که تاج دندان آماده می‌شود برای این که دندان‌ها ظاهر خوبی داشته باشند از یک روکش موقت استفاده می‌شود.
• این مساله در دندان‌های جلویی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و روکش موقت کمک می‌کند تا دندان‌ها مرتب و تمیز به نظر برسند. پس از آماده شدن روکش دائمی، روکش موقت برداشته شده و تاج اصلی دندان با استفاده از چسب یا پیچ به اباتمنت متصل می‌شود.

مراحل ایمپلنت فوری یا یک روزه

ایمپلنت دندان در روش یک روزه یا فوری مراحل متفاوتی دارد. در این روش مراحل کاشت ایمپلنت دندان سریع‌تر از سایر روش‌ها انجام می‌شود. ایمپلنت دندان به روش فوری بدین ترتیب است که عمل کشیدن دندان و کاشت پایه ایمپلنت همگی در یک مرحله انجام می‌شود و آن زمان که دندان کشیده می‌شود و بافت لثه و استخوان هنوز تازه است، پایه ایمپلنت در داخل استخوان قرار می‌گیرد و پس از آن اباتمنت بر روی فیکسچر نصب می‌شود. این روش بیشتر در دندان‌های جلو و فک بالا به کار می‌رود و دوره درمان در این روش کوتاه‌تر است.

در مرحله‌ای که اباتمنت بر روی فیکسچر نصب می‌شود یک روکش موقت بر روی آن قرار داده می‌شود تا زمانی که پایه ایمپلنت با استخوان جوش خورده و محکم شود. پس از تکمیل فرآیند جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک، روکش دائمی یا همان تاج دندان جایگزین روکش موقت شده و بر روی ایمپلنت نصب می‌گردد. تمامی مراحل در این روش شبیه به روش کاشت معمولی هستند با این تفاوت که در مدت زمان کوتاه‌تری انجام می‌شوند و تعداد دفعات مراجعه به دندانپزشکی کمتر خواهد بود.

هر یک از مراحل کاشت ایمپلنت دندان چقدر زمان می‌برد؟

شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که هر یک مراحل کاشت ایمپلنت که در بخش‌های قبل اشاره کردیم چقدر است و پس از انجام هر مرحله چه مدت باید صبر کرد تا مرحله بعدی انجام شود. به طور کلی عمل ایمپلنت دندان فرآیند طولانی بوده و روند بهبودی این عمل شاید تا یکسال نیز طول بکشد. به همین دلیل اگر می‌خواهید برای کاشت ایمپلنت اقدام کنید بایستی این مدت زمان را در نظر داشته باشید. افرادی که داروی خاصی مصرف می‌کنند و یا تحت درمان هستند باید پیش از آغاز کاشت ایمپلنت با پزشک خود در این مورد صحبت کرده و مشورت‌های لازم را انجام دهند.

مدت زمان هر یک از مراحل کاشت ایمپلنت دندان به شرح زیر است:

• مرحله معاینات اولیه و دریافت مشاوره معمولا بین چند روز تا یک هفته طول می‌کشد تا عکس‌ها آماده شوند و بررسی‌ها انجام شده و برنامه کاشت ایمپلنت مشخص شود.
• در مرحله بعد که کشیدن دندان و انجام جراحی‌های مورد نیاز از جمله پیوند استخوان و لیفت سینوس نام دارد بسته به شرایط بیمار و مقدار استخوان مورد نیاز برای پیوند بین 4 تا 12 ماه زمان نیاز است تا استخوان جدید به طور کامل با استخوان فک جوش خورده و برای کاشت پایه ایمپلنت آماده شود.
• مرحله بعد شامل کاشت فیکسچر یا پایه ایمپلنت است که در یک جلسه و در حدود یک ساعت الی یک ساعت و نیم انجام می‌شود و زمانی که لازم است تا پایه ایمپلنت با استخوان جوش بخورد در حدود 5 الی 7 ماه خواهد بود. این مدت زمان در هر فرد با توجه به تراکم استخوان متفاوت بوده و در برخی از افراد امکان دارد کمی طولانی باشد.
• مرحله بعد که شامل نصب هیلینگ می‌شود که پیش از نصب اباتمنت انجام می‌شود، دو هفته باید صبر کرد. این بخش برای آماده سازی دندان برای قالب گیری بر روی فیکسچر قرار می‌گیرد. هیلینگ در حدود یک الی دو هفته باید بر روی فیکسچر بماند تا پس از قالب گیری اباتمنت را جایگزین آن کنند.
• پس از آن نوبت به آماده سازی تاج دندان است. معمولا روکش موقت در حدود 4 الی 6 هفته بر روی اباتمنت باقی می‌ماند تا در صورتی که ایمپلنت در شرایط ثابتی قرار گرفت و مشخص شد که هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند، روکش دائمی بر روی آن نصب شود. ساخت روکش حدود 2 هفته زمان می‌برد.

مراحل قالب گیری از ایمپلنت

قالب گیری پس از نصب فیکسچر از مهمترین مراحل کاشت ایمپلنت دندان به شما می‌آید که اگر به درستی انجام نشود مشکلات بسیاری برای فرد ایجاد خواهد کرد و ظاهر زیبایی نخواهد داشت. برای ساخت روکش پس از قالب گیری، قالب به لابراتوار فرستاده می‌شود تا پروتز مخصوص با اندازه و رنگ مورد نظر ساخته شود. این پروتز درست شبیه به دندان طبیعی است و از موادی ساخته می‌شود که در عین این که ظریف و شفاف است بسیار محکم و مقاوم بوده و همانند دندان طبیعی عمل می‌کند.

پس از اتمام مراحل کاشت ایمپلنت دندان امکان دارد تا مدتی کمی درد یا خونریزی داشته باشید. اما این علائم موقت و گذرا بوده و با استفاده از داروهای آرام بخش می‌توان این شرایط را تحمل کرد. تنها زمانی که دردها غیر قابل تحمل باشند و یا خونریزی زیادی در ناحیه کاشت وجود داشته باشد بایستی سریعا به متخصص ایمپلنت مراجعه نمود.

پس از کاشت ایمپلنت بایستی نکاتی را که متخصص ایمپلنت توصیه می‌کند را به دقت رعایت کنید. هیچ فشاری بر روی ایمپلنت‌ها وارد نکنید و آنها را با استفاده از مسواک معمولی تمیز کرده و مراقب بهداشت دهان و دندان خود باشید.

در این مقاله با مراحل انجام جراحی ایمپلنت آشنا شدیم و دانستیم که برای کاشت ایمپلنت دندان نباید عجله کرد و بهتر است که در هر مرحله تا بهبودی کامل صبر کنید و سپس مراحل کاشت دندان ایمپلنت را ادامه دهید. در دندانپزشکی آرامش تمامی مراحل ایمپلنت دندان به ترتیب انجام می‌شود و درصد موفقیت عمل بسیار بالا خواهد بود.